PHỤ LỤC I: NHỮNG NGHI THỨC CẦN TRONG GIA ĐÌNH CG

I. NGHI THỨC PHÓ DÂNG NGƯỜI HẤP HỐI

(Do chính giáo dân cử hành để cầu cho bệnh nhân có mặt hay không, nhất là khi đang hấp hối).

Mục đích:

Giúp người sắp qua đời, nếu khi còn tỉnh lướt thắng bản tính tự nhiên con người hay sợ chết, bằng cách noi gương Chúa Kitô chịu nạn và chịu chết, chấp nhận mọi sự trong niềm hy vọng vào sự sống thiên quốc, và sự sống lại nhờ quyền năng của Đấng đã chết để hủy diệt sự chết cho chúng ta.

Giúp người trong gia đình, dù bệnh nhân không còn tỉnh, nhờ các kinh nguyện này, sẽ tìm được an ủi, bằng sự thấu hiểu ý nghĩa Vượt qua của sự chết trong Kitô giáo.

1. Công thức nguyên tắt:

Không ai tách biệt chúng ta ra khỏi lòng yêu dấu của Đức Kitô được (Rm.8,35).

Dù chúng ta sống hay chết, chúng ta đều thuộc về Chúa (Rm.14,8).

Chúng ta có một ngôi nhà vĩnh cửu trên trời (……….)

Chúng ta sẽ được ở cùng Thiên Chúa là Cha chúng ta luôn mãi (2 Th.4,17)

Chúng ta sẽ được vượt qua từ cõi chết mà vào cõi sống, vì chúng ta thương yêu nhau (1Yn.3,I4)

Chúa phán: “Hỡi những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến lãnh phần gia nghiệp Nước Trời đã chuẩn bị cho các con” (Mt.25,34).

Chúa phán: “Ta bảo thật, hôm nay con sẽ được ở trên thiên đàng với Ta” (Yn.23,34).Chúa phán: “Trong nhà Cha Ta có nhiều chỗ, Thầy đi trước để dọn chỗ cho các con. Thầy sẽ đến để đem các con về với Thầy (Yn.14,23).

Lạy Cha, con phó thác linh hồn con trong tay Cha (Tv.30,6; Lc.23,46).

Lạy Chúa Giêsu, xin đón nhận con về với Chúa (Cv.7,58).

Chúng con hãy vui mừng hân hoan, vì phần thưởng của chúng con thật lớn lao trên trời (Mt.5,12).

Thánh Maria: cầu cho chúng con.

Thánh Giuse: cầu cho chúng con.

Giêsu Maria Giuse, xin ở bên con trong giờ hấp hối này.

(chọn 1,2 lời nguyện tắt. Nếu cần, lặp lại để bệnh nhân cùng đọc chung thầm thì…)

2. Các bài đọc Thánh kinh:

Bài đọc I (chọn 1 trong các bài: Kh.21,1-7; Rm.8,14-17; 2 C.5,1,6-10; 1P.1,3-9)

Bài trích sách Khải huyền của Thánh Gioan

Tôi là Gioan đã thấy trời mới đất mới, vì trời cũ đất cũ đã qua đi, và biển cũng không còn nữa. Tôi là Gioan đã thấy thành thánh Giêrusalem mới từ trời xuống, từ nơi Thiên Chúa, tề chỉnh như Tân nương được trang điểm cho Tân lang của mình. Và tôi nghe có tiếng lớn từ ngai vàng phán ra: “Đây là Thiên Chúa ở với loài người, và chính Thiên Chúa sẽ ở với họ. Người sẽ lau khô mọi giọt lệ nơi mắt họ. Sự chết sẽ không còn nữa, cũng không còn than khóc, không còn kêu la, không còn sự đau khổ: bởi vì các việc cũ đã qua đi. Và Đấng ngự trên ngai vàng phán: “Này đây Ta đổi mới mọi sự”. Và Người lại phán cùng tôi rằng: “Đã hoàn tất, Ta là An-pha và Ô-mê-ga, là nguyên thủy và là cùng tận, ta sẽ cho kẻ khát được uống nước nơi mạch ban sự sống. Kẻ nào chiến thắng sẽ thừa hưởng mọi sự ấy làm cơ nghiệp. Ta sẽ là Thiên Chúa của kẻ ấy và kẻ ấy sẽ là Con Ta".

Đó là Lời Chúa.     Tạ ơn Chúa

Đáp ca:  (Tv.6,2-4a, 4h-6, 9-10)

Xin thương xót con, lạy Chúa, vì con mòn mỏi.

Lạy Chúa, xin đừng phạt con khi Ngài thịnh nộ. Cũng đừng khiển trách con khi Chúa nổi lôi đình. Xin thương xót con, Lạy Chúa, vì con mòn mỏi. Xin chữa con lành, Lạy Chúa, vì xương cốt con rụng rời, và linh hồn con muôn phần bối rối (đọc lại).

-Còn Ngài, lạy Chúa, cho tới bao giờ? Xin trở về, lạy Chúa, xin giải thoát hồn con, xin cứu  sống con vì đức từ bi của Chúa: vì chết rồi không còn ai nhớ Chúa, ở chốn âm cung, ai sẽ khen Ngài? (đọc lại)

-Hãy xa ta, hết thảy những tên làm ác, vì Chúa đã nghe tiếng than khóc của ta, Chúa đã nghe lời ta cầu khẩn, Chúa đã nhậm lời ta kêu xin. (đọc lại).

Bài đọc II: (chọn 1 trong các bài sau đây: Yn.14,1-6; 23-27; Mt.5,1-12; 11,25-30; Lc.18,9-14; Yn.6,35-40 tùy ý)

Bài trích Phúc Âm theo thánh Gioan.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán với các môn đệ rằng: “Lòng các con đừng xao xuyến, hãy tin vào Thiên Chúa và tin vào Thầy. Trong nhà Thầy có rất nhiều chỗ ở, nếu không, Thầy đã nói với các con rồi: Thầy đi để dọn chỗ cho các con, để Thầy ở đâu thì các con cũng sẽ ở đó. Thầy đi đâu các con đã biết rồi. Ông Toma thưa Người rằng: “Lạy Thầy, chúng con không biết Thầy đi đâu, làm sao chúng con biết đường đi? Chúa Giêsu đáp: “Thầy là đường, là sự thật và là sự sống. Không ai đến được với Cha mà không qua Thầy. Ai yêu mến Thầy sẽ giữ Lời Thầy, và Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy và chúng ta sẽ đến và ở trong người ấy. Thầy để lại bình an cho các con. Sự bình an Thầy ban không như thế gian ban. Lòng các con đừng xao xuyến và đừng sợ hãi”.

Đó là Lời Chúa. Lạy Chúa Kitô, ngợi khen Chúa.

3. Các lời nguyện khẩn thiết:

Nếu bệnh nhân còn tỉnh, những người có mặt tùy hoàn cảnh có thể cầu nguyện cho bệnh nhân bằng cách đọc kinh cầu các Thánh với câu đáp: “Cầu cho T…” (Tên Thánh) thay vì cầu cho chúng tôi. Đồng thời lặp lại rất nhiều lần tên thánh của bệnh nhân có sẵn trong kinh cầu. Nếu không có thì thêm vào. Có thể đọc thêm các kinh khác quen đọc…

Khi thấy giờ ra đi của bệnh nhân gần kề thì đọc lời nguyện sau đây (có thể lập lại nhiều lần)

Hỡi linh hồn người tín hữu, Nhân danh Chúa Cha Đấng tạo thành nên con (ông, bà, anh, chị,…). Nhân danh Đức Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa hằng sống, Đấng chịu khổ hình vì con (…),nhân danh Đức Chúa Thánh Thần Đấng được ban xuống cho con (ông, bà,….) hãy ra khỏi thế gian này, hôm nay con (ông, bà,…) sẽ được vào nơi bình an và ở bên Chúa trên núi thánh Sion cùng với Đức Trinh Nữ Maria Mẹ Thiên Chúa, cùng với Thánh cả Giuse, toàn thể Thiên thần và các Thánh của Thiên Chúa.

Giêsu, Maria, Giuse.

Con xin phó dâng linh hồn con trong tay Ba Đấng.

Lạy Thiên Chúa toàn năng, con là con của Chúa, con xin từ bỏ thế gian để về cùng Chúa là Đấng sinh ra con, là nguồn hạnh phúc đời con. Khi con lìa bỏ đời này, xin Mẹ Maria, các Thiên Thần, và toàn thể các Thánh ra đón tiếp con vào Nước Trời. Xin Chúa Giêsu Kitô Con Thiên Chúa đưa con vào Thiên đàng, như Chúa đã cho kẻ trộm có lòng hối cải vào hưởng nơi vui vẻ cùng với Chúa đời đời. Xin Chúa là Đấng chăn chiên nhân lành nhận con vào đoàn chiên của Chúa. Xin hãy tha thứ mọi tội lỗi con, và kể con vào số người được Chúa tuyển chọn. Xin cho con được sớm nhìn thấy dung nhan dịu hiền của Chúa, và được hạnh phúc chung phần dự tiệc với Chúa đến muôn muôn đời.

Giêsu, Maria, Giuse! Xin Ba Đấng mau đón nhận con vào cõi trường sinh.

Lạy Chúa, chúng con phó thác tôi tớ Chúa là T (tên Thánh) cho Chúa, và lạy Chúa Giêsu Kitô Đấng cứu độ thế gian, chúng con cầu xin Chúa đã vì bệnh nhân này mà Chúa sinh xuống trần gian thì xin lấy lòng từ bi đón nhận người này vào hưởng niềm hân hoan Nước Chúa. Dầu người này đã phạm tội, nhưng không chối bỏ mà vẫn tin vào Chúa Cha Chúa Con và Chúa Thánh Thần là Đấng tác tạo muôn loài. Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen.

(có thể đọc thêm kinh Lạy Nữ Vương)

4. Sau khi tắt thở:

Chung: (ngay sau khi tắt thở, đọc kinh sau đây):

Lạy các Thánh của Chúa, xin hãy đến cứu giúp. Lạy các Thiên thần Chúa xin hãy đến gặp linh hồn người này. Xin hãy đón tiếp và dâng linh hồn người này lên trước tôn nhan Đấng tối cao.

1 người: Chúa Kitô là Đấng đã đã kêu gọi con (ông, bà, anh, chị,…) xin Người đón tiếp con (ông, bà,…). Xin các Thiên thần dẫn đưa con (ông, bà,…) vào lòng Abraham.

Chung: Xin hãy đón tiếp và dâng linh hồn này lên trước tôn nhan Đấng tối cao.

1 người: Lạy Chúa, xin cho linh hồn này được nghỉ yên muôn đời, và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên linh hồn này.

Chung: Xin dâng linh hồn này lên trước tôn nhan Đấng tối cao.

Chúng ta hãy cầu nguyện:

Lạy Chúa, chúng con phó dâng tôi tớ Chúa là T… (tên thánh) cho Chúa, để kẻ qua đời được sống với Chúa, và xin Chúa lấy lòng từ bi tha thứ tội lỗi mà T…. . . . . .đã sa phạm vì sự mỏng dòn của cuộc sống loài người. Nhờ Chúa Kitô Chúa chúng con. Amen.

(Kinh vực sâu, hoặc đọc hay hát Tv.130)

II. NGHI THỨC TẨM LIỆM THI HÀI

* Tín hữu tự cử hành

* Chọn người có khả năng làm chủ sự.

+ Thánh vịnh 129 (hát hay đọc)

Đoản Huấn

Anh em đã chết và sự sống của anh em được dấu ấn với Đức Kitô trong Thiên Chúa. Khi Đức Kitô là sự sống của anh em xuất hiện, bấy giờ anh em sẽ xuất hiện với Người trong vinh quang (Co.3,3-4).

(Mọi người đọc kinh Lạy Cha, chủ sự rảy nước Thánh trên thi hài, đồ liệm, quan tài rồi đọc):

Chúng ta hãy cầu nguyện:

Lạy Chúa, xin Chúa đón nhận linh hồn tôi tớ Chúa là T… (tên thánh) mà Chúa đã thương gọi ra khỏi thế gian này về với Chúa, xin cho linh hồn này thoát khỏi xiềng xích tội lỗi, về hưởng hạnh phúc an nghỉ trong ánh sáng ngàn thu muôn đời. Và được sống lại trong vinh quang giữa hàng các thánh và những người Chúa chọn. Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen.

(Có thể đọc kinh vực sâu hay hát 1 bản)

(Sau đó tẩm liệm thi hài người quá cố)

III. CÁCH THỨC CỬ HÀNH

(Cầu cho người quá cố tại nhà)

* Tín hữu tự cử hành tại nhà tư của mình.

* Chọn người có khả năng làm chủ sự để nguyện.

1. Thánh vịnh 129 hay Thánh vịnh 48 dưới đây:

Xướng: Con hãy tin vào Chúa và Người sẽ nâng đỡ con. Con hãy cứ thẳng đường và hy vọng vào Ngài. Con hãy kính sợ Ngài và bền vững mãi như thế (Ecc1.12,6)

Đáp: Thân lạy Giavê đêm ngày con rên xiết van lơn. Nguyện cho lời con vang tới Chúa. Chúa ơi lắng nghe lời con nghẹn ngào.

1.Linh hồn còn đây, u sầu trong muôn nỗi tai ương. Tựa bên vực sâu bao khiếp hãi, Chúa ơi, đã nâng hồn con trụy lạc.

2. Nơi mồ hoang vu, con nằm trong cõi chết âm u. Hầu như Người không thương nhớ đến, xót xa rứt khỏi bàn tay nhân từ.

3. Cơn giận Giavê, đang đè nặng trên tấm thân con. Tựa như ngàn muôn cơn sóng biếc, lấp xô giữa cảnh cuồng phong mịt mờ.

4. Trong ngày đau thương, bạn bè con cũng lánh xa con. Hồn con tìm đâu ra lối thoát, mắt con đã lu mờ trong u buồn.

5. Thân lạy Giavê, đêm ngày con rên xiết van lơn. Bàn tay hằng nâng lên tới Chúa, vững tin giữa nơi lầm than ngục tù.

6. Nơi mồ thâm sâu, ai còn ca khen Chúa kiên trung. Dù muôn kỳ công luôn sáng chói, cũng không chiếu soi vào nơi phụ bạc.

7. Nhưng lạy Giavê, con hằng kêu lên Chúa hôm mai. Vì đâu Người đang tâm nín tiếng, giấu che Thánh Nhan Người trong mây mờ.

8. Cơn giận Giavê, suốt đời luôn luôn trút trên con. Đời con đầu thai trong khiếp hãi. Đến nay sức con hầu như suy tàn.

Lặp lại: Thân lạy Giavê đêm ngày con rên xiết van lơn. Nguyện cho lời con vang tới Chúa. Chúa ơi lắng nghe lời con nghẹn ngào.

Bài đọc I (Is.25,6-9)

Bài trích sách Tiên tri Isaia.

Ngày ấy, Chúa các đạo binh sẽ thết đãi tất cả các dân trên núi này  một bữa tiệc. Và trên núi này, Người sẽ cất chiếc khăn tang bao trùm muôn dân, và tấm khăn liệm trải trên mọi nước. Người tiêu diệt sự chết muôn đời. Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt trên mọi khuôn mặt, và cất khỏi mặt đất sự tủi hỗ của Dân Người, vì Người đã phán như vậy. Và ngày đó người ta sẽ nói: “Này dậy, Chúa chúng ta, chúng ta đã chờ đợi Người và Người sẽ cứu chúng ta. Người là Chúa, nơi Người chúng ta sẽ tin tưởng, chúng ta hãy hân hoan và vui mừng trong ơn Người cứu độ.

Đó là Lời Chúa.        Tạ ơn Chúa.

Đáp ca (Tv.102)

Đáp: Chúa ban ơn cứu độ cho người công chính.

1.Chúa là Đấng từ bi và nhân hậu. Người đại lượng và chan chứa tình thương. Người không xử với ta như ta đáng tội. Và không trả cho ta theo lỗi của ta    (đáp)

2.Như người cha, xót thương con cái mình. Chúa xót thương những kẻ kính sợ Người. Vì Người biết chúng ta được dựng nên bằng gì. Người vẫn nhớ chúng ta là cát bụi (đáp).

3.Đời sống con người chóng qua như cỏ, như bông hoa nở trong cánh đồng. Một cơn gió thoảng, đủ làm nó biến đi. Nơi nó mọc cũng không còn mang vết tích. (đáp).

4.Nhưng lòng từ bi Chúa tồn tại đến muôn đời. Đối với những kẻ kính sợ Người. Và công lý Người ban tới con cái, cháu chắt. Đối với những người trung thành với lời giao ước và nhớ tuân giữ các giới răn của Người (đáp).

Phúc Âm (Lc.12,35-40)

Bài trích Phúc Âm theo Thánh Luca

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con hãy thắt lưng, hãy cầm đèn cháy sáng trong tay và làm như người đợi chủ đi dự tiệc về, để khi chủ về gõ cửa thì mở ngay cho chủ. Phúc thay cho đầy tớ nào khi chủ về còn thấy tỉnh thức. Thầy bảo thật các con, Chủ sẽ thắc lưng, đặt chúng vào bàn ăn và đi lại hầu hạ chúng. Nếu canh hai hoặc canh ba, chủ trở về mà gặp thấy như vậy thì phúc cho đầy tớ ấy. Các con hãy hiểu biết điều này: nếu chủ nhà biết giờ nào kẻ trộm đến, ắt sẽ tỉnh thức, không để nó đào ngạch nhà mình. Cho nên các con hãy sẵn sàng vì giờ nào các con không ngờ, thì Con Người sẽ đến.”

Đó là Lời Chúa.             Lạy Chúa Kitô, ngợi khen Chúa

(Sau đó chủ sự nói mấy lời an ủi, khích lệ tang gia để họ thêm tin tưởng, cậy trông vào Chúa nhân từ).

Lời nguyện giáo dân

Chủ sự: Anh em thân mến, Đức Kitô Chúa chúng ta đã phán: “Ta là sự sống lại và là sự sống. Ai tin Ta thì dù có chết cũng sẽ không phải chết muôn đời”. Tin tưởng vào lời Chúa, chúng ta hãy cầu nguyện cho linh hồn T … (tên thánh) là thân nhân của chúng ta đây.

1. Lạy Chúa, Chúa đã khóc thương Lazaro chết. Xin hãy lau sạch nước mắt chúng con đang khóc thương T… (mọi người:

Xin    Chúa nhậm lời chúng con).

2. Chúa đã làm cho kẻ chết sống lại, xin đói thương cho linh hồn T… chúng con được sống lại đời đời.

3.Chúa đã hứa Thiên đàng cho người trộm có lòng hối cải. Xin đoái thương đưa linh hồn T… về Nước Trời.

4.Chúa đã cho linh hồn T… được ghi ấn tín trong nước Rửa tội. Xin đoái thương cho linh hồn T… được vào sổ các Thánh và những người Chúa chọn.

5.Chúa đã nuôi dưỡng linh hồn T… trong tiệc Mình Máu Thánh Chúa. Xin thương nhận linh hồn T… vào bàn tiệc trong Nước Trời.

6.Xin Chúa thưong cho chúng con đang nhớ tiếc linh hồn T… được an ủi trong Đức Tin và được phấn khởi trong niềm hy vọng được sống đời đời.

(Sau đó mọi người cùng đọc kinh Lạy Cha, đoạn rảy Nước thánh trên thi hài người quá cố).

Chủ sự: Chúng ta hãy cầu nguyện:

Lạy Chúa là Đấng hay thương xót và tha thứ. Chúng con nài xin Chúa cho linh hồn tôi tớ Chúa là T… mà Chúa đã truyền về với Chúa hôm nay được về quê thật và được hưởng sự  vui mừng đời đời, vì đã trông cậy và tin tưởng vào Chúa. Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen.

Chủ sự:Lạy Chúa, xin cho linh hồn T… được nghỉ yên muôn đời

Chung:Và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên linh hồn T…

(đoạn hát 1 bài thích hợp, quen)

 

IV. NGHI THỨC AN TÁNG NGƯỜI LỚN

(Khi không có linh mục)

1. Tại nhà tang:

Xướng:Con hãy tin tưởng vào Thiên Chúa và Người sẽ nâng đỡ con. Con hãy cứ thẳng đường và hy vọng vào Người. Con hãy kính sợ Người và bền vững mãi như thế.

(chủ sự rảy Nước thánh trên thi hài, đọc kinh Vực sâu hay Thánh vịnh 129 trên đây).

Chủ sự:Chúng ta hãy cầu nguyện

Lạy Cha nhân từ và là Thiên Chúa hay an ủi. Chúa đã yêu thương chúng con từ thuở đời đời, và đã biến cảnh tang thương chết chóc thành rạng đông đời sống huy hoàng. Xin Chúa đoái nhìn các tôi tớ Chúa đang khóc lóc trong đau thương. Xin Chúa nên chốn nương thân và sức mạnh nâng đỡ để chúng con từ chốn khóc than u sầu đến chốn bình an và sáng láng trước tôn nhan Chúa. Và vì Con Chúa Chúa chúng con, đã lấy cái chết của mình mà hủy diệt sự chết của chúng con. Và khi Ngài sống lại đã tái lập sự sống. Chúng con nài xin Chúa cho chúng con khi qua khỏi đời này, được đoàn tụ với anh em chúng con ở nơi không còn khóc lóc.

Lạy Chúa, xin đoái thương nghe lời chúng con tha thiết khẩn cầu lòng thương xót Chúa, ban cho linh hồn tôi tới Chúa là T… mà Chúa đã truyền rời khỏi thế gian này, được vào chốn bình an sáng láng, cùng được hưởng hạnh phúc với các Thánh của Chúa. Nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.

2. Trên đường đến đất thánh:

(Trên đường đi, hát hoặc đọc Thánh vịnh về cầu hồn, đọc kinh Vực sâu, lần hạt mùa Thương,…)

3.Nơi phần mộ, trước khi hạ huyệt

Lời kêu mời từ biệt lần cuối

Thiên Chúa toàn năng đã gọi T… (ông, bà, anh, chị,…) chúng ta ra khỏi cuộc sống này để về với Chúa. Vậy chúng ta xin gởi lại xác người này cho lòng đất để người này trở về nơi mình phát xuất ra. Chúa Kitô là Đấng đầu tiên đã từ cõi chết sống lại, Người sẽ biến đổi thân xác hư hèn của chúng ta nên giống thân thể sáng láng của Người. Vậy chúng ta xin trao gởi người (ông, bà, anh, chị,…) chúng ta đây cho Chúa, để Chúa đón nhận và đưa vào chốn bình an của Người, và cho thân xác này được sống lại trong ngày sau hết.

(Tiếp đến là lời nguyện Giáo dân tr.102 rồi đọc kinh Lạy Cha. Cuối cùng chủ sự đọc lời nguyện)

Chúng ta cùng cầu nguyện

Lạy Chúa, xin Chúa lấy lòng nhân từ thương đến tôi tớ Chúa là T… đã qua đời mà tha phạt các hành vi của T…. Khi còn sống,  linh hồn T… đã có lòng ước nguyện vâng theo thánh ý Chúa. Vậy cũng như ở dưới đất, T… đã liên kết với cộng đoàn tín hữu bằng Đức Tin chân thật thế nào, thì trên trời xin Chúa nhân lành cũng cho T… được xum họp với hàng ngũ các Thiên thần. Nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.

- Lạy Chúa, xin cho linh hồn T… được nghỉ yên muôn đời.

- Và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên linh hồn T…

(Sau đó là điếu văn, lời cảm ơn hay chúc thư. Tùy theo tập tục, có thể hát hoặc đọc kinh cầu hồn rồi lần lượt mọi người rảy nước thánh từ biệt người quá cố lần cuối).